Ukrayna Savaşı artık her haliyle bir çıkmaza dönüştü. Rusya'nın bütün halinde Ukrayna kuvvetlerinin savaşma iradesini kıramayacağını zaten öğrenmiştik. Savaşın en erken ortaya çıkan gerçeklerinden biriydi. İlerleyen aşamalarda başka gerçekler de yavaş yavaş ortaya çıktı.
Mesela, önceleri Rusya'nın ilerlemesi durduğunda Ukrayna'nın karşı bir saldırı yapabileceğini ve Rusya'yı topraklarından atabileceğini hayal edenler olmuştu. Fakat bunca zaman sonra bu tahminlerin fazla abartılı olduğu da görüldü. Rusya ne kadar kendisi ilerlemekte güçlük çekse de benzer sorunlar Ukrayna ordusu için de geçerli. Gerilla tarzı savaşı verebilen Ukrayna, Rusya'yı bulunduğu bölgelerden çıkaramıyor. Aksine Rusya, Donbas'ta ufak tefek de olsa ilerleme kaydediyor. Ancak bu ilerlemeler de Rusya'ya savaş kazandıracak nitelikte değil.
Savaş bir Ukrayna saldırısıyla bitmeyeceği gibi bir tüketme savaşıyla da bitecek gibi görünmüyor. Rusya'nın tükenmesi için ya sahada daha fazla sayıda kuvvet kaybetmesi ya da Batı'nın uyguladığı ekonomik yaptırımlarla çökertilmesi gerekir. Askeri olarak Rus kuvvetleri özellikle saldırdıkları dönemde gerçekten büyük kayıplar verdi. Fakat savaşın temposu düştükçe Rus kayıpları da katlanılamaz olmaktan çıktı. Askeri kilitlenme bu noktada ortaya çıktı.
Ekonomik olarak ise Rusya daha dirençli çıktı desek yeridir. Halbuki Rusya, ekonomik olarak zayıf, askeri olarak güçlü bir devlet olarak görülürdü. Ancak saha gerçekleri tersini gösterdi. Rusya askeri olarak çok etkisiz çıktı. Ekonomik olarak ise direnci daha yüksek çıktı. Aslında Rus ekonomisi tabii ki çok dirençli değildi. Fakat yaptırımların türü nedeniyle Rusya enerji ihracatında sorun yaşamıyor. En azından şimdilik. Rus ekonomisi büyük oranda enerji ihracatına dayandığından büyük sıkıntı yok. Uzun vadede Rus altyapısı çökebilir ama bu tür ekonomik yaptırımlar savaşı bıraktıracak gibi değil.
Fakat aynı yaptırımlar nedeniyle barışçıl bir diplomasi de mümkün görünmüyor. Çünkü yaptırımlar ne Avrupa'yı enerjisiz bırakıyor ne de Rusya'yı parasız. Yani uzun vadede sürdürülebilir bir hâl bile alabilir. Bu da Ukrayna Savaşı'nda çözümsüzlüğün belki onlarca yıla yayılması anlamına bile gelebilir.
Yorum Yazın