Son günlerin tek konusu para olunca, bir yandan televizyon haberlerinde tıkır tıkır para basan makineler, hababam para sayan eller, öbür yandan reklamlarda eski banknotlar...
Yakındır, bir yerden eski yazılı bir para bulup resmini koyarlar, cahil ve zevzek bir magazinci çıkar "paha biçilemiyor" yazar, elinde babasından, dedesinden eski banknot kalmış garibanı boş umutlara sevk eder...
Eski yazılı para dedim de...
Cumhuriyetin ilk kâğıt parası 1927 yılında çıkarılmıştır. Meraklısı hani o bozkurtlu 5 lirayı hatırlayacaktır.
Bunlar elbette "eski yazılı" paralardı.
Ne ki, hemen ertesi yıl alfabe devrimi yapıldı.
Ama o eski yazılı paralar tam 11 yıl tedavülde kaldı!
Evet ya... "Yeni yazılı" paralar ancak 1938'de, Atatürk'ün ölümünden birkaç ay önce çıkarılmıştır.
Fakat... Herhangi bir şekilde eski yazı kullanmak da şiddetle yasaktı. Cezası vardı.
Türk vatandaşı tam 11 yıl bu eski paraları taşıdı, onunla alışveriş yaptı.
Yani alenen suç işledi.
Bizzat Atatürk'ün cebinde de, gerçi fiilen kullanmıyordu ama, eski paralar bulunuyordu. Üstünde kendi resmi olsa da.
***
Sormuştuk:
Para basmak için neden dört yıl beklediniz?
Madem bir yıl sonra alfabe değiştirecektiniz, niçin aculluk edip eski yazıyla para bastınız?
Bir yıl daha bekleyip yepyeni, pırıl pırıl "devrim alfabesiyle" basamaz mıydınız?
Peki, bir yıl sonra Latin alfabesine geçtiniz, niçin yeni paraları basmak için 11 yıl beklediniz?
Maliyeti yüksekti, vb.
Ama 11 yıl boyunca insanları suç işlemeye zorladınız!
Peki niçin eski para kullananlar hakkında hiçbir işlem yapmadınız?
Suç muydu değil miydi?
***
Bunları sordum, birtakım hırtlar beni "Atatürk düşmanı" ilan ettiler.
Ayıptır be, ayıp.
***
MAHMUT ÖVÜR'E ÖZEL NOTLAR
Sevgili Mahmut, İngilizler yalnız işgalde kullanmak üzere, üzeri Arapça yazılı para basmamışlar, "sahte 10 Osmanlı Lirası" basıp Çanakkale'de tayyareyle bizim siperlerin üstüne atmışlar...
Bende var. Magazincilere sorma, "paha biçilemiyor" derler.
İkinci not:
Oktay Ekşi, İsmet Paşa'ya "Niçin paralardan Atatürk'ün resmini kaldırdınız da kendi resminizi koydunuz?" diye sormuş.
İsmet Paşa demiş ki: "Devletteki devamlılığı göstermek için!" 1950'de Celal Bayar onu kaldırdı, gene Atatürk'ü koydu.
Devletteki devamlılığı göstermek için kendi resmini koysaydı CHP nasıl bir kıyamet koparırdı acaba?
Ya bugün Tayyip Erdoğan yapsa...
Cemal Gürsel yapsa ses çıkarırlar mıydı? Ya Kenan Evren?
***
LUTFETTİ
"Getir sandığı koy, millet sana oy veriyorsa eyvallah."
Kemal Kılıçdaroğlu
Yorum Yazın