Gözlerimizi dikmiş Ukrayna-Rusya çatışmasına bakarken...
Hangimiz içinden "Başka çatışmalara sıra ne zaman gelecek?" diye geçirmiyor ki...
Jeopolitik gerginlikler bitmez.
Hele şimdi, şu dönem hiç bitmez...
Ama büyük fırtına ekonomifinans alanında kopacak gibi görünüyor.
Devletlerin birbirleriyle değil, gündelik ekonomiyle, kamu harcamalarının getirdiği yüklerle, enflasyonla, üretim kriziyle boğuşmak zorunda kalacağı döneme girmek üzereyiz.
***
The Economist'in 27 Haziran 2020 kapağını hatırlıyor musunuz?
The Next Catastrophe (and how to survive it) kapağını hani...
Dergi sıradaki (muhtemel) felaketleri kapakta çok etkili biçimde resmetmişti de, medya günlerce tartışmıştı.
Detaylar dehşetti; mesela evin anne babası gaz maskesi, çocuk asker miğferi takıyordu falan...
Böyle şifrelenmiş mesajlar, kışkırtıcı işaretler çok ilgi topluyor, malum.
Ama derginin 8 Ekim 2022 kapağı sanırım o kadar ilgi toplamayacak.
Çünkü "What next?" yazmışlar; yani "sırada ne var?" Altına da dümdüz biçimde yaklaşan ekonomik dönüşümü el aldıklarını belirtmişler.
Kamuoyunun ve popüler medyanın tutumu belli; ekonomik kriz ve dönüşümleri heyecan verici bulmuyorlar.
Belki esas "kaçış" budur; gerçeklerden kaçış...
***
The Economist, yorum yazısını şöyle bitirmiş: "Değişim geliyor. Hazır olun."
Yazıdan benim anladığım bazı noktaları kısaca özetlemeye gelince...
1- "Enflasyon düşer, enflasyonsuz bir hayata geri dönülür" düşüncesi bir hayalden öteye gitmeyecek. Dahası merkez bankalarının ve eski tip para politikalarının enflasyon üzerindeki "iyileştirici" etkileri çok azalacak. Kredili bir hayatın da çıkışı yok artık.
2- Kamunun geniş kitlelere mali yardımı olmadan bu dönüşüm sürecini atlatmak imkânsız. (Pandemi sürecinde olup bitenleri geçici sanmıştınız, fena yanıldınız!)
3- Ayrıca büyüme ve istihdamı az çok ayakta tutabilmek için ciddi devlet desteğine ihtiyaç var. Sanayi mi? Ona da bu gidişle ancak devlet desteği bir yön verecek.
4- Bütün bu tablo militarizasyonun artacağını, yolun sonunda sıcak çatışmalara ihtiyaç duyulacağını düşündürüyor.
***
NOT DEFTERİ
Yeryüzünde gizemli olmayan hiçbir şey yok, ama gizem bazı şeylerde öbürlerinde olduğundan daha belirgin: Denizde, yaşlıların gözlerinde, sarıda ve müzikte... (J.L. BORGES / Atlas)
Yorum Yazın