Gençler ve sigara

Farkındasınızdır...
Son zamanlarda sigara kullanımı, özellikle gençlerde şaşırtıcı biçimde arttı.
Şu an bir kafede yazımı yazmaya hazırlanıyorum.
Bakıyorum, yanımdaki masalarda sigara yakmayan genç yok!
Yarım saat kahve içip lafladığımız genç arkadaşım ise bu süre boyunca, birini söndürüp diğerini yaktı.

***

Durum başka ülkelerde de farklı değilmiş.
Ünlü tıp dergisi Lancet, 2021 yılında sigara içenlerin sayısının 1.1 milyarla bütün zamanların rekorunu kırdığını açıklamıştı.
Küresel tüketimin yüzde ikisini on ülke oluşturuyor ve elbette bu ülkelerin arasında Türkiye de var.
2022'de trend durmamış, üstelik gençler arasındaki sigara kullanımı yüzde beş oranında artmış.
2023'te durum değişmiş midir sizce?
Sanmam.
Geçen akşamüstü Çengel'de Tekel bayinin önünde sigara alma kuyruğu gördüm; sigaraya zam gelmiş, ne gam, doğrusu kuyruk, kokoreç ve börek kuyruğuna fark atıyordu...

***

Demek ki...
Sadece kısıtlamalar, yasaklarla olmuyormuş.
Demek ki...
Zamlar da durdurmuyor.
Demek ki...
Sadece sağlığı öne çıkartmak sigara kullanımını azaltmaya yetmiyor.
Belki de sigara ne için içiliyor, neye eşlik ediyor, neyi perdeliyor, asıl ona bakmak gerek...

***

Can sıkıntısına deva gibi bakıyor çoğu genç sigaraya, bu özellikle dikkatimi çekiyor.
Hayat planı yapmakta zorlanan gençlerin sıkıntılarını sigara paketinden çıkardıkları açık.
Sigaranın bizim kültürümüzde muhabbete eşlik edişini, suskunlukları geçiştirişini de görmezden gelemeyiz.
Şimdi bunları yazıyorum diye bana kızanlar olacak, biliyorum.
Lakin gerçek bu...
Pandemi gençler arasında sağlıkla ilgili bakışı kökten sarstı. Artık "sağlıklı yaşam" söylemleri onları etkilemiyor; hatta sağlığını önemsemiyor musun, deyince dudak büküyorlar.
Buraya mim koyalım önce...
Sağlık algısı, sağlık arayışı, sağlığı önemseyen bakış pandemi döneminde fena sarsıldı.
Enflasyon ise gençlerin "gelecek tasavvuru"nu bulutlandırdı.
Önce bu noktaları tamir etmek gerekiyor.
Bu köşeye not düşmüş olayım, sonra yine konuşuruz.