Amerikan askerleri yirmi yıl sonra Afganistan'dan çekiliyor. Amerika'nın NATO müttefikleri ise haberi alır almaz tası tarağı toplayıp çıktılar.
20 yıllık bir işgalin ardından Afganistan'da nasıl bir siyasi kompozisyonun ortaya çıkacağı merak konusu. Daha doğrusu birçok kimse endişeyle ne çıkacağını bekliyor.
Zira tüm işgal yıllarında Taliban varlığını korudu. Bugün Afgan yönetimi, Amerika'nın desteği olmadan Taliban'a karşı pek varlık gösterecek gibi durmuyor. Taliban hazırlıklarını yaptı bile. Kâbil başta olmak üzere kontrol edemediği şehir merkezlerini de ele geçirmeye çalışacaktır.
Afganistan işgali başından beri Taliban'a karşı konumlandırılacak yerel güçler etrafında planlandı ve uygulandı. Taliban yönetiminin çökertilmesi esnasında Amerika neredeyse hiç asker kullanmadı ve çok az kayıp verdi. Rumsfeld'in mümkün olan en az sayıda askerle işgal stratejisine uygun bir savaştı.
İlk başta Taliban yönetimi hızla çöktü. Fakat toplumsal, siyasi ve askeri olarak hiçbir zaman silinmedi. Çok az sayıda askerle ABD ancak belli şehir merkezlerini tutabildiğinden Taliban varlığını sürdürdü. Amerikan kayıpları da gün geçtikçe arttı. 20 yılın sonunda toplamda 2000 civarında Amerikan askerinin öldüğü söyleniyor. Bu rakam Amerika için küçük bir rakam değil. Irak'taki kayıpları da 5000 civarındaydı. Amerikalılar böyledir. İşgal ettikleri topraklarda yüz binlerce insan ölmesine rağmen onlar sadece kendi kayıplarıyla ilgilenir. Ve kıyameti kopartırlar.
Öyle ya da böyle Amerikalılar, Afganistan'da daha fazla durmak istemiyor. Zaten uzun yıllardır dile getiriliyordu. Şimdi son bir takvime bağlandı. Somut hiçbir başarı olmadan çıkıp gidecekler. Ne Taliban tarihten silindi ne de Afganistan, Amerika'nın istediği gibi bir yer oldu. Aksine Taliban geri gelmek için kolları sıvadı. Afganistan yine harap halde. Tabii bugün Amerika'da çok az kimse bunu umursuyor. Aksine bir an önce çekip gitmenin peşindeler.
Birçok uzman, Taliban'ın 6 hafta içinde Afganistan'ı ele geçireceğini öngörüyor. Doğru olabilir. Fakat kim gelirse gelsin Afganistan'da kaos hâkim olacak gibi. Çünkü Amerika'nın çekilmesi, Afganistan'ın bir mücadele alanı olarak kalmasına engel değil. Eğer iç dinamikler işlese belki uzun vadede kendi düzenini kurabilirdi. Belki Taliban belki başkaları. Seversiniz sevmezsiniz. Ama kendi başına zaman içinde bir şekil alırdı. Fakat şimdi öylesine bir güç boşluğu doğuyor ki, birilerinin o boşluğa doğru akmaması imkânsıza yakın. Amerikalılar gitti diye Afganlar huzur bulacak değil. Maalesef tarihlerindeki işgal/mücadele/ iç savaş sarmalları devam edecek gibi.
Yorum Yazın